|
سلطان معرفت یاعلی ابن موسی الرضا(ع) :: مخفی بودن قبر حضرت علی (ع) تا زمان امام صادق(ع) | ||||||
|
وضعیت آب و هوا
|
مخفی بودن قبر حضرت علی (ع) تا زمان امام صادق(ع) قبر مطهر مولي الموحدين اميرالمؤمنين علي(ع) صدها سال قبل از خودشان آماده اما مخفي بود؛ چرا که مدفن منور آن بزرگوار که توسط حضرت نوح نبي(ع) قرن‌ها پيش ساخته شده و آن حضرت به محل واقف بود و أحدي غير از اين بزرگوار مطلع نبود و ضمن وصيتش رمزي فرمود تا محل آن براي فرزندانش روشن شود.
پس از شهادت حضرت علي(ع) بر اساس وصيتش فرزندان ارجمندش شبانه آن نازنين بدن را غسل دادند و کفن کردند و به خاک سپردند. پس از انجام غسل و کفن به دستور امام حسن(ع) جز فرزندان اميرالمؤمنين و شماري از ياران خاص آن حضرت، همه برگشتند و آن تابوت بر دوش جبرئيل و ميکائيل و حسن و حسين(ع) از کوفه دور شد و بر سوي نجف (منطقه غري) رهسپار شد. مرکز مطالعات و پاسخگويي به شبهات حوزه علميه قم در ادامه به شرح اين رويداد مي‌پردازد: در نقطه‌اي از آن سرزمين، جلو تابوت به زمين آمد و فرزندان آن حضرت نيز عقب آن را بر زمين نهادند و امام حسن(ع) همان گونه که پدر سفارش فرموده بود بر آن پيکر پاک نماز خواند پس از نماز، تابوت را کنار زدند و با جا به جا کردن خاک، آرامگاهي ساخته و پرداخته يافتند که سنگ نوشته‌اي نشان مي‌داد که آن قبر را حضرت نوح(ع) براي بنده برگزيده و شايسته خدا، علي(ع) آماده ساخته است. هنگامي که بر آن شدند تا آن پيکر مقدس را به درون قبر برند نداي منادي را از آسمان شنيدند که مي گفت: «انزلوه الي التربة الظاهر، فقد اشتاق الحبيب الي الحبيب»، آن بدن پاک را بر زمين پاک نهيد که دوست مشتاق ديدار دوست است».[1] شيخ مفيد در کتاب «الارشاد» خويش اين گونه آورده است که: قبر آن حضرت(ع) بنا به وصيتي که کرده بود، مخفي ماند تا زوال دولت بني اميه که دشمني و کينه‌ورزي شديدي نسبت به آن حضرت(ع) داشتند و چون قدرت به دست بني‌عباس افتاد، در زمان امامت امام صادق(ع) توسط آن حضرت قبر مطهر جد بزرگوارش آشکار شد و امام صادق(ع) چون به پيش ابوجعفر منصور دوانقي (متوفي 158 هجري) دومين خليفه عباسي مي‌رفت، قبر جد بزرگوارش را زيارت کرد و آشکار نمود از آن به بعد شيعيان چون متوجه اين امر شدند، به زيارت قبر مطهر حضرت علي(ع) شتافتند.[2] و به اين جريان شيخ ابوعلي طبرسي در کتاب «اعلام الوري بأعلام الهدي» اشاره کرده است.[3] در اينجا دو روايت که در رابطه با محل دفن است، اشاره مي‌شود: 1. «ابي عميد» به سند خود مي‌گويد: شخصي از امام حسين(ع) پرسيد: جنازه اميرالمؤمنين(ع) را در کجا به خاک سپرديد. فرمود: شبانه جنازه را برداشتيم و از جانب مسجد اشعث آن را برديم تا به پشت کوفه کنار غريين برده و در آنجا به خاک سپرديم. 2. جابر بن يزيد جعفي گويد: از امام باقر(ع) پرسيدم جنازه اميرالمؤمنين(ع) در کجا دفن شد؟ فرمود: پيش از طلوع خورشيد در جانب غريين به خاک سپرده شد و حسن(ع) و حسين(ع) و محمد حنيفه فرزندان علي(ع) و عبدالله بن جعفر (برادرزاده علي(ع)) وارد قبر شدند و جنازه را در ميان قبر گذاردند.[4] *ساخت بارگاه امام علي(ع) چون قبر آن حضرت تا زمان امام صادق(ع) مخفي بوده، لذا قبل از آن کسي نمي‌توانسته بر آن قبر شريف بنا يا حرمي درست کند. اما بعد از اينکه موضع قبر آشکار شد، طبق برخي روايات که حکايت از آن دارد که قبر امام علي(ع) نخستين بار در زمان امام صادق(ع)، زماني که امام طبق دعوت منصور دوانيقي عازم منطقه حيره بودند حصاري دور قبر کشيدند، مرقد امام پس از آن محل زيارت شيعيان آن حضرت مي‌شد.[5] البته در طول تاريخ با توجه به سياست خلفا تغيير و تحولاتي در حرم امام صورت مي‌گرفت، برخي از خلفا که از سياست مذهبي استفاده مي‌کردند، جهت جذب علويان به سوي خود و مهار کردن شورش‌هاي آنان در جهت آبادي حرم حضرت قدم بر مي‌داشتند و شيعيان را هم در اين کار آزاد مي‌گذاشتند، ولي برخي از خلفا همچون متوکل عباسي نسبت به شيعيان سختگيري مي‌کردند و اقدام به خراب کردن حرم ائمه(ع) مي‌کرد. اما با روي کار آمدن حکومت شيعي آل بويه و تسلط کامل آن‌ها در بغداد و شهرهاي اطراف آن، زمينه را براي گسترش شهرهاي مذهبي علويان از جمله نجف و رونق بخشيدن به حرم امام علي(ع) و کوچ علويان به آن شهر به تعمير و ساختن بارگاه بر قبر امام علي(ع) و توسعه آن اقدام کردند و بر فراز مرقد مطهر امام گنبدي سفيد بنا نهادند و در اطراف شهر ديوار کشيدند و براي اولين بار، براي حرم و بارگاه علوي چند حاجب و خادم تعيين کردند. بنابراين مي‌توان گفت که اولين کسي که اقدام ساختن بنا بر حرم امام علي(ع) کرد، اصحاب امام جعفر صادق(ع) و به دستور آن حضرت اين اقدام را عملي کردند، بعد از آن در دوره‌هاي مختلف توسط علويان تغيير و تحولاتي در آن صورت گرفت و در دوره آل بويه رونق بيشتري گرفت و بر بارگاه علوي گنبد بنا کردند و در دوره‌هاي بعدي از جمله دوره مغول و دوره صفويان و قاجاريان تغييراتي در بارگاه امام علي(ع) صورت گرفت. *علت اصلي پنهان بودن قبر حضرت وصيت امام(ع) اين گونه بود که شبانه و مخفيانه دفن شود، چنانکه حضرت زهرا(س) به حضرت وصيت کرد که مخفيانه دفن شود و اين وصيت‌ها داراي چند پيام هستند: 1. بيان مظلوميت اهل بيت 2. شناخته نشدن جايگاه آنان و پوشيده ماندن منزلت ايشان. 3. توجه به علت اصلي اين مظلوميت در جريان تاريخ اسلام و توطئه‌هاي دشمنان بر عليه اهل بيت و استمرار اين جريان. 4. همان طور که شخصيت علي(ع) در زمان خود مجهول بود و اکنون پس از قرن‌ها دانشمندان غير مسلمان نيز تشنه درک حضور و عاشق سخنان و انديشه‌هاي اويند، شناخت بارگاه و مرقد ملکوتي علي(ع) نيز نيازمند معرفت و شناخت است که اگر قبل از آن ظاهر مي‌شد، مورد اهانت جاهلان واقع مي‌شد از اين رو پنهان بودنش بهتر بود. 5. به دليل کينه و عناد بني‌اميه و خوارج و ديگران به آن حضرت چنان که سال‌ها حضرت را در منابر خود ناسزا گفتند و بر عليه او تبليغ کردند، از اين رو اگر قبرش معلوم بود جسارت مي‌کردند، از اين رو سال‌ها در اختفاي کامل بود و به جز ائمه و خواص شيعه کسي آگاه نبود. *پي‌نوشت‌ها: 1-قزويني، سيد کاظم، امام علي(ع) از ولادت تا شهادت، مترجم علي کرمي، قم، انتشارات دليل ما، چاپ اول، 1380ش، ص663ـ664. 2-شيخ مفيد، الارشاد في معرفة حجج الله علي العباد، قم، مؤسسة آل البيت للحياء التراث، چاپ اول، 1413ق، ج1، ص10. 3-شيخ طبرسي، اعلام الوري باعلام الهدي، قم، مؤسسة آل البيت الاحياء التراث، چاپ اول، 1417ق، ج1، ص312. 4- علامه حلي، نگاهي بر زندگي دوازده امام(ع)، ترجمه محمد محمدي اشتهاردي، چاپخانه دفتر انتشارات اسلامي، چاپ اول، 1370ش، ص65. 5-ارشاد، علي اکبر، دانشنامه امام علي(ع)، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، چاپ اول، 1380، ج9، ص492. {jcomments on}
تاریخ انتشار: 1394/04/17 || بازدیدها: 0
|
|||||
| تمامی حقوق محفوظ است | کپی رایت 1391 | ||||||