 مهندسی رباتیک در واقع تلفیقی از سه رشته ی مهندسی ،مهندسی برق ، مکانیک و کامپیوتر می باشد.
اما با توجه به اینکه این رشته در ۱۴۰ واحد درسی برنامه ریزی شده است امکان آموزش تمامی دروس مربوط به این سه رشته به دانشجویان امکان پذیر نیست و نمیتوان از یک مهندس ربات توقع داشت که از طراحی اولیه ی یک ربات تا طراحی سیستم برقی و موتوری و نیز برنامه نویسی آن را به طور کامل خودش انجام دهد.
لازم به ذکر است که این رشته برای اولین بار در سال ۱۳۸۱ در مقطع کارشناسی در دانشگاه صنعتی شاهرود ارائه شد.
به جرات میتوانیم بگوییم که رشته ی مهندسی رباتیک از نظر تحقیق و پیشرفت جزو یکی از وسیع ترین رشته های مهندسی میباشد .
برای طراحی یک ربات علوم زیادی دست به دست هم میدهند تا بهترین عملکرد را داشته باشند و این امر ارتباط رباتیک با سایر رشته ها را نشان میدهد.
یکی از موضوع های مورد علاقه بسیاری از کشور های پیشرفته در زمینه رباتیک طراحی و تولید ربات امدادگر است . این نوع ربات در آینده میتواند جای انسان را بگیرد تا در مواقعی که موقعیت مناسب نیست و امکان به خطر افتادن جان امدادگر را نیز بسیار کمتر میکند .
امروزه در اکثر کارخانه ها میتوان ربات های مختلفی پیدا کرد . ربات هایی که بدون استراحت و بی وقفه در حال ساخت و جا به جایی قطعات و محصولات تولید شده هستند .
افزایش سرعت و دقت و نیز بالاتر رفتن کیفیت در ازای هزینه ای کمتر از نیروی انسانی ربات را این روزا در بین صنعت جا انداخته است.
ربات ها علاوه بر صنعت در دیگر بخش های زندگی نیز کاربرد دارند.
از کاربرد های نظامی گرفته تا پزشکی و نیز خانگی !!!
استفاده از ربات ها در جراحی های خطرناک که ریسک بالایی دارند ، ایجاد بخیه هایی دقیق و … از کاربرد ربات در علم پزشکی میباشد .
در حوزه ی نظامی نیز وجود ربات هایی که خطراتی مانند میادین مین و یا نیز انواع بمب ها را شناسایی میکنند و در اثر همین تشخیص سالانه در جنگ ها جان هزاران نفر سرباز نجات داده میشود .
همچنین سیستم های ناوبری و تعیین مسیر نیز یکی دیگر از ویژگی های جالب ربات ها در حوزه های نظامی و دفاعی میباشد.
زیر شاخه های این رشته :
به طور کلی رشته و علم رباتیک را میتوان به ۴ بخش مجزا تفکیک کرد :
۱ – الکترونیک
۲ – کنترل
۳ – کامپیوتر
۴ – مکانیک
یک ربات برای اینکه بتواند اقتصادی باشد و نیز امنیت مورد نیاز را داشته باشد باید در هر یک از این ۴ بخش طراحی های ویژه خود را گذرانده باشد و تمامی جوانب کار در نظر گرفته شود.
مهندسی رباتیک در کنکور سراسری :
در کنکور سراسری این رشته در زیر گروه ۱ از گروه علوم ریاضی و فنی قرار دارد و ضرایب دروس تخصصی آن در کنکور بصورت زیر است :
ریاضی :۴
فیزیک :۳
شیمی : ۲
همچنین گزینش رشته مهندسی رباتیک به صورت کشوری می باشد.
دروس این رشته :
تعداد کل واحدها : ۱۴۰ واحد
دروس عمومی : ۲۱ واحد
دروس پایه : ۲۲ واحد
دروس اصلی : ۶۲ واحد
دروس تخصصی الزامی : ۲۲ واحد
دروس تخصصی اختیاری : ۱۳ واحد
دروس اصلی :
زبان تخصصی، الکترومغناطیس، ریاضی مهندسی، کارگاه برق، کارگاه جوشکاری و ورق‌کاری، کارگاه ماشین‌ابزار و ابزارسازی، نقشه‌کشی صنعتی، استاتیک، مقاومت مصالح، طراحی اجزاء، دینامیک، دینامیک ماشین، مکانیک سیالات، مدارهای الکتریکی، ماشین‌های الکتریکی مستقیم و متناوب، مدارها منطقی، تجزیه و تحلیل سیستم‌ها، سیستم‌های کنترل خطی، پروژه کارشناسی، کارآموزی، ریاضی، معادلات دیفرانسیل، برنامه‌سازی کامپیوتر، محاسبات عددی، فیزیک.
دروس تخصصی :
طراحی مکانیزم‌ها، الکترونیک قدرت و محرکه‌ها، رباتیک، اصول میکروکامپیوترها، ارتعاشات مکانیکی، آزمایشگاه ربات، سنسورهای ربات، کنترل ربات، سیستم‌های محرکه، مدارهای وابسته، کنترل فازی، شبکه‌های عصبی، طراحی ماشین به کمک کامپیوتر، اندازه‌گیری الکتریکی، یاتاقان و روغن‌کاری، آزمایشگاه ارتعاشات و دینامیک ماشین، علم مواد، کنترل مدرن. (بسیاری از درس‌های این رشته همراه با آزمایشگاه است)
آینده وپیشرفت رشته مهندسی رباتیک:
ربات ها هر روز در حال بروز شدن هستند . اگر با دقتی بیشتر از گذشته به دنیای اطراف خود نگاه کنیم متوجه میشویم که بخش عمده ای از وسایل اطراف ما انواع مختلفی از ربات هستند که برای انجام کاری خاص طراحی و تولید شده اند .
خودرو های شخصی ، ماشین لباسشویی و … انواع مختلفی هستند که هر روزه با آن ها سروکار داریم.
این رشته هر روز در حال گسترش است و ممکن است روزی برسد که ربات های انسان نما در تمامی خانه ها وظایف موجود را انجام دهند !!!
"امیر سالار سعیدی" | 
