 رشته‌ي کامپيوتر:هرچند پايه‌هاي نخستين مدارس جديد آموزش و پرورش ايران به بيش از 144 سال قبل برمي‌گردد، اما به لحاظ جديد بودن علم کامپيوتر، حتي در نخستين هنرستان فني در ايران، که در سال 1286 با مشارکت کشور آلمان تأسيس شد، نامي از اين رشته نبود. پس از پيروزي شکوهمند انقلاب اسلامي و با گسترش روزافزون هنرستان‌ها، رشته‌ي کامپيوتر جايي پيدا نکرد. با تغيير نظام آموزشي در سال 1370 و تقسيم دوره‌ي آموزش متوسطه به شاخه‌هاي نظري، فني و حرفه‌اي و کار و دانش، رشته‌ي کامپيوتر به عنوان زيرگروه زمينه‌ي خدمات در هر دو شاخه فني و حرفه‌اي و کار و دانش تأسيس شد.
علاقه وافر نسل جوان، ورود فناوري‌هاي مدرن به کشور و نياز به تقاضاي فراوان بازار به متخصصان کامپيوتر سبب شد اين رشته با خيل عظيم متقاضيان روبه‌رو شود و به تبع آن، هنرستان‌ها به داير کردن اين رشته بپردازند. هم‌اکنون، رشته‌ي کامپيوتر در سراسر کشور، در ميان تمام رشته‌هاي فني و حرفه‌اي، در زمينه صنعت، خدمات و کشاورزي داراي بالاترين آمار هنرجويان است.
با گسترش شگرف صنعت و فناوري و روند رو به رشد کشور و ورود کامپيوتر به عرصه‌هاي گوناگون آموزشي، فرهنگي، صنعتي، خدماتي، پزشکي، تجاري، اداري و ... وجود نيروي انساني متخصص در اين مراکز يک نياز اساسي به شمار مي‌آيد. هدف کلي رشته‌ي کامپيوتر تربيت نيروي انساني متخصص و کارآمد براي احراز مشاغل مرتبط با کامپيوتر در زمينه‌هاي مختلف صنعتي، خدماتي و توليدي است. دانش‌آموخته‌ي اين رشته مي‌تواند امور مربوط به کامپيوتر در بنگاه‌هاي کوچک را به تنهايي راهبري کند و اقداماتي از قبيل خريد رايانه، نصب و راه‌اندازي يک کامپيوتر شخصي، نصب سيستم‌هاي رايج براي دستگاه‌هاي رايانه، عيب‌يابي سخت‌افزاري سيستم و نرم‌افزاري برنامه‌هاي معمولي را انجام دهد.
يک ديپلم کامل مي‌تواند در کنار يک تکنسين يا مهندس کامپيوتر به خوبي عمليات راه‌اندازي شبکه‌هاي رايانه‌اي، برنامه‌نويسي، طراحي صفحات وب، ساخت نرمافزارهاي چندرسانه‌اي و ... را بر عهده گيرد.
طول دوره‌ي تحصيلي
برنامه‌ي درسي رشته‌ي کامپيوتر مطابق با ساير رشته‌هاي شاخه فني و حرفه‌اي، به صورت کارداني پيوسته و براي مدت پنج سال طراحي شده است که سه سال آن در هنرستان و دو سال آن در دوره‌ي کارداني انجام مي‌گيرد.
دانش‌آموخته‌ي رشته‌ي کامپيوتر از هنرستان مي‌تواند در صورت کسب موفقيت در کنکور کارداني پيوسته در دوره‌ي دوساله‌ي کارداني آموزشکده‌هاي فني و حرفه‌اي، دانشگاه آزاد اسلامي و دانشگاه علمي کاربردي وارد شود و در گرايش نرم‌افزار ادامه‌ي تحصيل دهد. بديهي است ادامه‌ي تحصيل تا مقطع کارشناسي و بالاتر براي هنرجويان اين رشته ميسر است. دانش‌آموختگان رشته‌ي کامپيوتر شاخه‌ي فني و حرفه‌اي، مي توانند در صورت تمايل براي شرکت در کنکور سراسري دانشگاه‌ها، با گذراندن دوره‌ي پيش‌دانشگاهي در يکي از دوره‌هاي رياضي، تجربي، انساني يا هنر، ادامه‌ي تحصيل دهند.
هم‌اکنون، رشته‌ي کامپيوتر در سراسر کشور، در ميان تمام رشته‌هاي فني و حرفه‌اي، در زمينه‌ي صنعت، خدمات و کشاورزي داراي بالاترين آمار هنرجويان است.
شيوه‌ي ادامه‌ي تحصيل
هنرجويان علاقه‌مند به ادامه‌ي تحصيل در رشته‌ي کامپيوتر شاخه‌ي فني و حرفه‌اي، پس از گذراندن سال اول متوسط عمومي و با احراز شرايط تحصيل در شاخه‌ي فني و حرفه‌اي و کسب اولويت لازم، مي‌توانند در يکي از هنرستان‌هاي داراي اين رشته ادامه‌ي تحصيل دهند و پس از دو سال، مدرک ديپلم متوسطه را اخذ نمايند. شرايط تحصيل و بازار کار براي دختران و پسران در اين رشته يکسان است. لذا هر دو جنسيت، در صورت داشتن علاقه، مي‌توانند در اين رشته تحصيل کنند. در اکثر هنرستان‌هاي کشور (پسرانه و دخترانه) اين رشته داير است.
دورنماي رشته
يکي از مهم‌ترين مسائل رشته‌ي کامپيوتر، تغيير مداوم علوم اين رشته است. گفته مي‌شود دوره‌ي حيات اين رشته سه تا شش ماه است؛ يعني پس از گذشت اين مدت، اهداف جديدي در بازار کار اين رشته به وجود مي‌آيد؛ بنابراين محتواي علمي رشته تغيير مي‌کند. با پيشرفت خيره‌کننده‌ي فناوري و اطلاعات و ورود سيستم‌هاي رايانه‌اي به تمام عرصه‌ها، کاربري اين رشته توسعه يافته است و زمينه‌ي اشتغال را براي دانش‌آموختگان مهيا مي‌سازد. نياز بازار کار در اين رشته به قدري فراوان است که بسياري از فعالان اين عرصه، دانش‌آموخته‌ي رشته‌هاي ديگر هستند!
براي کسب موفقيت در رشته‌ي کامپيوتر، ضروري است علاقه‌مندان به ادامه‌ي تحصيل در اين رشته در زمينه‌ي درس‌هاي رياضي و زبان انگليسي از پايه‌ي نسبتاً قوي برخوردار باشند. تغييرات مداوم رشته باعث مي‌شود، طي مدتي کوتاه مطالب يادگرفته‌شده غير لازم و يادگيري مطالب جديد ضروري اعلام شود. داشتن روحيه‌ي يادگيري براي هنرجويان اين رشته يک نياز ضروري و دائمي است. هم‌چنين، فراگيرنده براي به کارگيري آموخته‌ها لازم است ذهني خلاق و روحيه‌اي مبتکرانه داشته باشد و از موضوعات جديد و فناوري روز استقبال کند.
توانايي فراگيرنده پس از طي دوره‌ي سه ساله‌ي متوسطه
- شناسايي و خريد و فروش قطعات و نرمافزارهاي کامپيوتري
- تعمير، سرويس و نگهداري سيستم‌هاي کامپيوتري در بنگاه‌هاي کوچک
- خريد رايانه و نصب و راه‌اندازي آن
- پشتيباني سيستم‌هاي رايانه‌اي در سطح ساده
- نصب سيستم‌عامل‌هاي رايج
- نصب نرمافزارهاي رايج و پرکاربرد
- نوشتن برنامه‌ها و پروژه‌هاي کاربردي کوچک
- کابل‌کشي شبکه، اتصال يک رايانه به شبکه، نصب سيستم‌عامل شبکه
- طراحي صفحات وب و ويرايش آن‌ها
- ساخت نرمافزارهاي ساده‌ي چندرسانه‌اي
- توانايي اجراي عمليات گوناگون با نرمافزارهاي اداري و دفتري
- ايجاد بانک اطلاعاتي و اتصال آن
- توانايي درک و تحليل مطالب کامپيوتري به زبان انگليسي
تهیه کننده: امیرحسین عمرابادی
| 
