دریای نور تا زمان ناصرالدین شاه در وسط یکی از بازوبندهای سلطنتی نصب می‌شد، ولی در زمان او که استفاده از بازوبند منسوخ شد، آن را به صورت پیش کلاه درآوردند و در قابی زرین با شیر و خورشید، در تاج مرصع با ۴۵۷ قطعه برلیان ریز و عالی و چهار قطعه یاقوت، قرار دادند.

بنا بر روایات و میث ها، این الماس ها را رستم در جنگ با تورانیان تصاحب نمود، تا این که در جنگ‌ها به غارت رفت و به دست شاه هند افتاد.

نادر شاه افشار در سال ۱۷۳۹ در جنگ با هند، زوج الماس کوه نور و دریای نور را از هند به ایران آورد.

به گزارش موزه جواهرات، پس از قتل نادر، الماس کوه نور به غارت رفت و از ایران خارج شد، اما الماس دریای نور همچنان در ایران نگهداری می‌شود.

کوه نور پس از مرگ نادر توسط «احمدشاه درانی» به افغانستان منتقل و سپس به «شاه شجاع» رسید.

پس از شکست شاه شجاع از سردار هندی ملقب به «شیر پنجاب»، الماس مزبور توسط سردار نامبرده به هند بازگردانده شد و بعدها به دست کمپانی هند شرقی بریتانیا افتاد.

در سال ۱۸۷۷ رسما اعلام شد، الماس کوه نور در اختیار ملکه ویکتوریا امپراتور بریتانیا(در دوران استعمار بریتانیا بر هند) است.

کوه نور در کنار دریای نور از بزرگترین الماسهای جهان بودند که در گذشته ۱۸۶٫۰۶۲۵ قیراط معادل ۳۷٫۲۱ گرم وزن داشته که در تراش جدید ۱۰۵٫۶۰۲ قیراط معادل ۲۱٫۶۱ شده‌ است.

هم‌اکنون بزرگترین الماس برش‌ خورده‌ی جهان ۵۴۵٫۶۷ قیراط وزن دارد و کوه نور با حدود ۱۰۵ قیراط در مکان بیست و چهارم قرار دارد.

الماس کوه نور اکنون در برج لندن، قصری تاریخی در ساحل شمالی رود تیمز، نگهداری می‌شود.

درخواست‌های زیادی درباره بازگرداندن تمام چیزهای گرانبهایی که در موزه انگلیس نگهداری می‌شود، مطرح است؛ دیوید کامرون، نخست‌وزیر سابق انگلیس، در مصاحبه‌ای با روزنامه دیلی‌تلگراف عنوان کرد: " اگر بخواهیم با تمام آنها موافقت کنیم که موزه خالی می‌شود. "

این جمله‌ای است که مرداد ۱۳۸۹ او در واقع با گفتن این جمله، خواسته یا ناخواسته اعترافی صریح داشت بر یک خصلت دیرینه انگلیسی‌ها که از استعمارگران تاریخ بودند و سبب شده تاکنون عمده آنچه از تاریخ فرهنگ و تمدن در کشورشان یافت می‌شود مربوط به کشورهای دیگر باشد.

البته باید نکته ای را متذکر شد که معمولا اشیاء گرانبها در طول تاریخ دست به دست شده اند و همانطور که در روایتهای ایرانی، رستم آن را از تورانیان گرفت و یا نادر از هند به غنیمت آورد، بهرحال همواره تصاحب شده است.

این سنت دیرینه کمال جویی و زیبادوستی انسانهاست. شاید مهمترین نکته این باشد که روند تاریخی یک شی ارزشمند مشخص باشد؛ چرا که ایران و هند و افغانستان همگی خود را صاحب این الماسها تلقی می کنند.

آنها در واقع، نهایتا متعلق به فرهنگ و تمدن بشری هستند که باید حفظ و حراست گردند و برای نسلهای آینده بشر باقی بمانند.

اما دریای نور، پس از قتل نادر به نوه‌ی او «شاهرخ‌میرزا» آخرین پادشاه افشار رسید و سپس به دست «امیر علم خان خزیمه» و بعد به «محمد حسن خان قاجار» و بعد به «لطفعلی‌خان زند» و سر انجام به دست «آغا محمدخان قاجار افتاد».

ناصرالدین شاه معتقد بود که این جواهر یکی از گوهرهای تاج کوروش بزرگ بوده‌ است. او برای تولیت این گوهر قیمتی منصبی مخصوص قرار داده بود.

این الماس برلیان از دو سو تراش خورده و به شکل هرم مثلث‌ القاعده‌ای است که قاعده‌ی آن چهار سانتی‌متر درازا و سه سانتی‌متر پهنا دارد و دو سوی دیگر حدود دو سانتی‌متر است‌.

همه‌ی سطوح دریای نور صاف و یک نواخت است، جز یک سمت آن که فتحعلی شاه با کندن عبارت «سلطان صاحب‌قران فتح‌علی‌شاه قاجار ۱۲۴۴»، از ارزش آن کاسته است‌.

نقل است که الماس کوه نور و دریای نور، بر دسته‌ی شمشیر افراسیاب نصب بوده و رستم آن را در جنگ با تورانیان تصاحب نموده است؛ و این زوج الماس، در حمله‌ی تیمور به ایران، به غارت رفت و به دست محمدشاه هند رسید.

در تاریخ ثبت شده موجود، الماس دریای نور به همراه زوج دیگرش کوه نور، توسط نادر شاه افشار در جنگ با هند به دست آمده و در سال ۱۷۳۹ میلادی به ایران آورده شدند.

وزن الماس دریای نور، اکنون یعنی در حدود ۱۸۲ قیراط و صورتی رنگ است ولی پیش از تراش بیشتر از این بوده‌است.

رنگ این الماس یکی از استثنایی‌ترین و کمیاب ترین رنگ‌ها میان الماس‌های برلیان شناخته شده‌ی جهان است. ارزش این الماس چنان است که به عنوان پشتوانه‌ی پول ملی ایران، نیز می‌باشد.

این جواهر در زمان محمدعلی شاه قاجار و هنگام شکست وی از مشروطه خواهان به سفارت روسیه برده شد که خوشبختانه به همت مشروطه ‌خواهان بازپس گرفته شد و هم اکنون در موزه‌ی بانک مرکزی واقع در خیابان فردوسی تهران قرار دارد.

 در تهران خیابانی به نام دریای‌نور نام‌گذاری شده بود که پس از انقلاب به جواد سرافراز تغییر نام داده شد. برگرفته از سایت اسکان نیوز