آنگاه هفت آسمان را در دو روز آ،رید و در هر آسمانی کار مربوط به آن را وحی فرمود. فصلت ۱۲
زمین همه ویژگی هایی را که برای ادامه حیات روی آن ضروری است را داراست یکی از این ویژگی ها اتمسفر زمین است که مانند سپری از موجودات زنده حفاظت می کند واژه سماوات که در قرآن به آن اشاره شده برای اشاره به آسمان بالای زمین به کار رفته و دقیقا برای هفت لایه جو به کار می رود.
دانشمندان در یافته اند که اتمسفر زمین لایه های متعددی دارد که خاصیت فیزیکی فشار و گازهای تشکیل دهنده لایه ها با هم فرق دارد.نزدیک ترین لایه به زمین تروپوسفر است که 90 در صد حجم اتمسفر در آن قرار دارد بالای تروپوسفر استراتوسفر است که در آن لایه ازون که جذب اشعه های ماورا بنفش در آن رخ می دهد لایه بالای استراتوسفر مزوسفر است و بالای آن ترموسفر وجود دارد و در داخل لایه ترموسفر نیز لایه یونسفر وجود دارد آخرین لایه اتمسفر زمین 480 تا 960 کیلومتر از زمین فاصله دارد که اگزوسفر نام دارد.
در 1400 سال قبل زمانی که مردم فکر می کردند که فقط یک آسمان در بالای سرشان قرار دارد قرآن به موضوع هفت لایه ای بودن جو زمین اشاره کرد و حتی در آیه ی دوم که ذکر شده است که در هر آسمانی کار مربوط به آن را وحی فرمود یعنی هر آسمان خاصیت مخصوص به خودش را دارد.و وظیقه خاص خودش را انجام می دهد که در اینجا به برخی از آنها می پردازیم:
لایه تروپوسفر:13 تا 15 کیلومتری بالای زمین قرار دارد و بخار آبی را که از سطح زمین بالا می رود در خود نگه می دارد و موجب بازگشت آن بصورت باران می شود.
استراتوسفر
لايه استراتوسفر بر روي لايه تروپوسفر قرار دارد و ضخامت متوسط آن حدود 23 كيلومتر است. در 3 كيلومتر اول استراتوسفر، دماي هوا ثابت است اما در قسمتهاي بالاتر دماي هوا با ارتفاع افزايش مي يابد.
در استراتوسفر به ندرت ابر تشكيل مي شود و تنها در شرايط ويژه اي ممكن است ابرهاي كوهستاني به نام ابرهاي مرواريدي در ارتفاع 21 تا 29 كيلومتري از سطح زمين ظاهر شوند كه علت وجود آنها حركات موجي شكل هوا از سوي موانع مي باشد.
از ديگر ويژگيهاي مهم استراتوسفر وجود ازن در اين لايه است كه بخصوص در ارتفاع 20 تا 30 كيلومتري سطح زمين بر اثر واكنشهاي مختلف فتوشيميايي بدست مي آيد. مقدار ازن در اين لايه معمولاً روند فصلي دارد حداكثر آن در بهار و حداقل آن در پاييز مشاهده مي شود.
لایه ازن در ارتفاع 25 کیلومتری سطح زمین قرار دارد و اشعه های مضر و اشعه ی فرابنفش را منعکس می کند و آنها را به فضا باز نی گرداند.
مزوسفر
در بالاي لايه گرم ازن لايه مزوسفر قرار دارد كه دما در آن متناسب با افزايش ارتفاع با آهنگ 3/0 سانتيگراد به ازاي هر 100 متر كاهش مي يابد به طوريكه دما در مرز فوقاني آن در ارتفاع 80 تا 90 كيلومتري به 80- درجه سانتيگراد مي رسد. و نتيجه اين دماي پايين انجماد بخار آب ناچيز موجود در اين لايه است كه باعث بوجود آمدن ابرهاي شب تاب مي شوند. اين ابرها درتابستان و در عرضهاي بالا ديده مي شوند. مزوسفر سردترين لايه اتمسفر تلقي مي شود.
لایه یونوسفر مانند یک ماهوار ارتباطی منفعل عمل می کند و امواج رادیویی را که ازاطراف زمین ارسال شده اند به نقاط مختلف زمین باز می گرداند و به ایم صورت ارتباطات بیسیم و امکان پخش رادیو و تلوزیون فراهم می شود.
يونوسفر
از بخش فوقاني مزوسفر تا ارتفاع تقريبي 1000 كيلومتري اتمسفر زمين، بار الكتريكي شديدي حاكم است كه زاييده وجود يونها و الكترونهاي آزاد است. در حقيقت پرتوهاي پر انرژي خورشيد كه از فضاي خارج به طبقات بالايي اتمسفر وارد مي شوند باعث گسستگي پيوند يا يونيزاسيون مولكولها و اتمها مي شوند. بر اثر يونيزاسيون، الكترون آزاد مي شود و باقي مانده اتم به صورت يون در مي آيد؛ به همين علت اين لايه از جو را يونوسفر ناميده اند.
شدت يونيزاسيون در تمام ارتفاعات يونسفر يكسان نيست؛ بنابراين لايه هاي متفاوت با تراكم الكترون و يون متفاوت با ارتفاعات مجاور خود در يونسفر وجود دارد؛
ترموسفر
ترموسفر: ترموسفر بالاترین لایه‌ی جو زمین است که میان مزوسفر و اگزوسفر قرار دارد. ارتفاع این لایه بین 220 – 500 مایل می باشد. با افزایش ارتفاع در ترموسفر، دما در بخش‌های پایینی این لایه به شدت افزایش می‌یابد و به 1200 درجه سانتی گراد می رسد. اما در بخش‌های بالایی دما نسبتاً ثابت می‌ماند. مولکول های اکسیژن در این منطقه با افزایش جذب تابش شدید خورشیدی باعث افزایش درجه حرارت می گردند. یونوسفر زمین متشکل از ذرات یونیزه شده در جو است و با ترموسفر که از نظر الکتریکی خنثی است، هم پوشانی دارد. ذرات بار دار یونوسفر با اتمها و مولکول‌های ترموسفر برخورد می‌کنند و انرژی اضافی تولید می‌نمایند. این انرژی اضافی توسط فوتون‌ها به شکل نور ساطع می‌شود و شفق‌های قطبی رخ می‌دهد. این لایه حاوی ذرات گاز بار دار الکتریکی است که به انتقال سیگنال های رادیویی کمک می کند. ترموپاز مرز میان ترموسفر و اگزوسفر است. این لایه در بالاترین نقطه ترموپاز و پایین ترین نقطه اگزوسفر قرار دارد. اگزوبیس به شکل یک مرز اتمسفری بین این دو لایه است
اگزوسفر
شرايط موجود در يونوسفر در اين لايه نيز حاكم است؛ بدين معني كه گازها در اين لايه همچنان قابليت هدايت الكتريكي خود را حفظ مي كنند. سرعت ذرات در اين لايه بسيار زياد است و در مواردي به 2/11 كيلومتر در ثانيه مي رسد.
اگزوسفر لايه گذار جو به فضاي كيهاني به شمار مي آيد كه بخش فوقاني آن را در ارتفاع بيش از سه هزار كيلومتري از سطح زمين برآورد كرده اند.
اين لايه ها در ارتباطات راديويي اهميت بسياري دارند. اين لايه ها عبارتند از لايه هاي D,E,F .
