 فلات ایران آب و هوایی نسبتاً خشک دارد. ایران در کمربند آب و هوایی خشک جهان قرار گرفته است و رشته کوههای البرز و زاگرس از رسیدن جریان‌های هوایی مرطوب دریای مازندران(خزری) و مدیترانه‌ای به داخل آن جلوگیری می‌کنند. سرزمین ایران به دلیل گسترده شدن بین25 و 40 درجه عرض جغرافیایی و همچنین به دلیل وجود ارتفاعات، از تنوع آب وهوایی شایان توجهی برخوردار است . میانگین دمای سالانه، از شمال غرب به جنوب شرق کشور افزایش می‌یابد و از حدود 10 درجه سانتی گراد در آذربایجان ، به 25 تا 30 درجه سانتی گراد در جنوب و جنوب شرقی می‌رسد.
کرانه‌های شمالی و جنوبی ایران در فصل‌های مختلف ،آب و هوایی متفاوت با آب و هوای ناحیه‌های مرکزی و کوهستانی دارند. میانگین دمای بندرعباس در جنوب ایران در دیماه(ژانویه) به 5/18 درجه سانتی گراد می‌رسد میزان تفاوت بارش سالانه نیز در ناحیه‌های مختلف کشور بسیار زیاد است و از 2000 میلی متر در گیلان تا کم‌تر از 100 میلی متر در نواحی مرکزی در نوسان است میانگین سالانه بارش در ایران در حدود 275 میلی‌متر است.
سرزمین ایران از تنوع آب و هوایی چشمگیری برخوردار است تنوع آب و هوا میان مناطق کشور با تغییراتی که در فصل‌های مختلف ایجاد می‌شود افزایش می‌یابد چنانچه در چند ناحیه مختلف از یک منطقه، می‌توان تابستان گرم و زمستان سرد را هم‌‌زمان دید. بنابراین، آب و هوای ایران را فصل به فصل باید مورد بررسی قرار داد.
در ماههای دی و بهمن، در ایران سه منطقه آب و هوایی وجود دارد. کرانه‌های دریای مازندران با آب و هوای ملایم و نسبتاً سرد، بخش‌های مرکزی با آب و هوای زمستانی؛ بخش‌های جنوبی با آب و هوایی معتدل و مطبوع، چهره می‌نمایند. در فصل بهار به ویژه در اردیبهشت به طور کلی سراسر ایران از آب و هوای مطبوع و دلنشینی برخوردار است و فقط بخش‌های جنوبی ایران به طور ناگهانی گرم می‌شوند در تابستان وضعیت آب و هوایی کشور پیچیده می‌شود. هوای کرانه‌های دریای مازندران به علت رطوبت زیاد دگرگون می‌گردد و در روزها گرم و در شب‌ها نسبتاً خنک است. کرانه‌های جنوبی ایران با روزهای بسیار گرم و شب‌های نسبتاً گرم و رطوبت بسیار همراه است. شهرهای شیراز، اصفهان، مشهد، تهران و تبریز که از کانون‌های اصلی جهانگردی ایران به شمار می‌آیند، آب و هوای مختلف دارند شیراز با داشتن چهار ماه گرما در رتبه اول و تبریز با داشتن یک ماه گرما در رتبه آخر قرار دارد. استانهای آذربایجان، کردستان، همدان و خراسان به عنوان استانهای خنک در فصل تابستان شهرت دارند.
به طور خلاصه سراسر شمال کشور به ویژه منطقه‌های ییلاقی دامنه‌های البرز مانند دره نوز، کجور، کلاردشت و کتالم و همچنین آذربایجان، خراسان و منطقه‌های مرکزی کوههای زاگرس "میان تویسرکان و گلپایگان" برای گذراندن تعطیلات گردشگران داخلی و همچنین جهانگردانی که به ایران سفر می‌کنند در فصل تابستان نقاط مناسبی به نظر می‌رسند. منطقه‌های جنوبی ایران با توجه به نواحی مختلف آن، از پنج تا شش ماه، به ویژه در طول زمستان می‌توانند مورد استفاده جهانگردان داخلی و خارجی قرار گیرند.
جهانگردانی که در فصل زمستان به کرانه‌های جنوبی ایران سفر می‌کنند با آب و هوای مطبوعی رو به رو می‌شوند، در حالی که در همان زمان در فارس و اصفهان، برف و سرما چهره شهرها را دگرگون کرده است. در فصل تابستان هوای بیش‌تر منطقه‌های ایران گرم اما قابل تحمل است. بهار و پاییز، به ویژه تعطیلات نوروزی، برای جهانگردان و گردشگران داخلی زمان بسیار مناسب برای سیر و سیاحت به شمار می‌رود.
| 
