سلطان معرفت یاعلی ابن موسی الرضا(ع) :: آثار وبركات صله ورحم از ديدگاه معصومين(ع)
Xگروه بین المللی HSE IRAN
گروه بین المللی ایمنی بهداشت


سلطان معرفت یاعلی ابن موسی الرضا(ع) :: آثار وبركات صله ورحم از ديدگاه معصومين(ع)

 
 
 

» آمار بازدید


» بازدید امروز : 113
» بازدید دیروز : 368
» بازدید هفتگی : 1582
» بازدید ماهیانه : 9171
» بازدید سالانه : 13637
» کل بازدیدها : 14328

 

» جدیدترین مطالب

کیف کفش زنانه
سخنان استاد الهی قمشه ای
یکی از اسماء خدا یاکریم الصَّفْح '
جنگ سرد
103 نکته برای شادتر زندگی کردن
رابطه قران با شیمی(معجزه شیمی قران)
رابطه فیزیک باقران وسخن امام صادق علیه السلام
تعویض پرچم گنبدامام رضا
کیف کفش چرم قائم(عج)
بازاریابی شبکه ای و کلاهبرداری

 
 


آثار وبركات صله ورحم از ديدگاه معصومين(ع) 1394/01/05

 
آثار و کارکردهای فراوانی در روایات برای صله رحم شمرده شده است که براستی انسان را دچار شگفتی و تحقیر می سازد. انبوه این آثار، با نظر به اهمیت و ارزش بسیار هر یک در زندگی فردی و اجتماعی، گویاترین و متقین ترین شیوه برای توجه دادن همگان به قدر و اعتبار این ارزش اجتماعی است. از طرف دیگر بیان آثار با تأکید و تکرار فراوان در روایات اهل بیت(ع) عاملی برای تشویق و سوق دادن مسلمین به این سنت بزرگ و زیبای اسلامی می باشد. به جرأت می توان ادعا کرد که در میان سفارشات معصومین(ع)، کمتر موضوعی به اندازه ی صله ی رحم، مورد توجه و عنایت قرار گرفته است. و این یکی از برجستگی های فرهنگ غنی و متعالی اسلام، نسبت به فرهنگ منحط غرب است که روحیه ی صفا و صمیمیت و احساس و عواطف – حتی در میان افراد خانواده و فرزند و پدر و مادر – روز به روز در آن کم رنگ تر و بلکه بی رنگ می شود. آثار و نتایج صله ارحام به دو بخش آثار دنیوی و اخروی قابل تقسیم می باشد:

الف: آثار دنیوی

1- آبادانی شهرها: رسول حق(ص) فرمود: « صله ی رحم شهرها را آباد و عمر را زیاد می کند، گرچه پیوند کنندگان از خوبان نباشند.»[1] و از دختر بزرگوار ایشان فاطمه ی زهرا(س) نقل شده که فرمود: « صله ی رحم موجب زیاد شدن جمعیت هاست.»[2] سر مطلب این است که اجتماع انسانها از واحدهای کوچک تر، که طوایف و فامیل ها می باشند، تشکیل شده است. در صورتی که بین افراد هر طایفه، ارتباط و پیوند عمیق بوده و مقیّد و متعهّد به حمایت و دستگیری از یکدیگر باشند، در این صورت صورت بر کل جامعه اتحاد و انسجام، و روحیه تعاون و همکاری، و کمک و دستگیری از افتادگان حاکم خواهد شد. مسلماً در چنین جامعه ای، افراد ضعیف و بی بضاعت بدون برنامه ریزی دولت، خود به خود مورد حمایت خویشان و نزدیکان قرار گرفته، و به تدریج کل جامعه به یک حالت متعادل و نرمال از لحاظ عاطفی و اوضاع اقتصادی و اجتماعی خواهد رسید. به یقین چنین جامعه ای، از بقاء و پابرجایی برخوردار خواهد بود، مادام که به این سنت حسنه ی اسلامی یعنی صله ی رحم عمل نمایند.

2- طول عمر: امام صادق (ع) فرمود: « ما چیزی را جز صله ی رحم، سراغ نداریم که عمر را زیاد کند؛ تا آنجا که گاهی تا زمان مرگ یک نفر، سه سال مانده است، ولی او اهل صله ی رحم می شود. آنگاه خداوند، سی سال بر عمرش می افزاید و سی و سه سال دیگر زنده می ماند. و گاهی اجل کسی سی و سه سال است، اما به خاطر قطع رحم و گسستن رابطه ی خویشاوندی، خداوند سی سال از عمرش کم می کند و سه سال زندگی می کند.[3]»

3- گشایش در روزی و زدودن فقر: سعادت و شقاوت، مرض و سلامت، و دارایی و نداری انسان در این دنیا بسته به اعمال او می باشد. یکی از اعمالی که در نزول رحمت و از بین بردن فقر بسیار مفید و مؤثر است، رسیدگی به خویشاوندان است. رسول خدا (ص) فرمود: « صله ی رحم، به عمر اضافه می کند، و فقر را از بین می برد[4]» پیامبر اکرم(ص) فرمود: « کسی که زیادی و توسعه ی رزق و روزی و افزونی عمر خوشحالش می کند، صله ی رحم کند[5]»

و امام باقر(ع) فرمود: « صله ی رحم نفس را پاکیزه، و روزی را زیاد می کند.» حضرت علی(ع) فرمود:« صله ی رحم نفس را پاکیزه و روزی را زیاد می کند.»[6]

حضرت علی(ع) فرمود: « گاه خانواده ای از نیکان، به علت قطع ارتباط با یکدیگر، از رحمت حق محروم می مانند. و گاه خانواده ای از افراد فاسق به سبب ارتباط با یکدیگر، مشمول روزی ها و نعمت های حق تعالی می گردند.»[7]و نیز فرمود: « صله ی رحم، موجب کثرت نفرت، و فزونی نعمت هاست.»[8]

4- راهی برای رسیدن به حاجت های دنیوی: برخی برای دستیابی به حاجت های خود به نذر و نیاز، و ختم ها و احیاناً برخی از ریاضات متوسل می شوند. غافل از این که خداوند، راه های نزدیک تری در متن زندگی برای رسیدن به این خواسته ها قرار داده است. که صله ی رحم و پیوند با بستگان از آن جمله است. پیامبر اکرم(ص) فرمود:« کسی که خود یا مالش را در طریق رحم و خدمت به خویشان به کار می گیرد، خداوند اجر صد شهید به او عطا می کند، و برای هر قدمی که در این راه برمی دارد، چهل هزار حسنه داده می شود و چهل هزار گناه از گناهان او پاک می گردد، و به همین میزان به درجات معنوی او افزوده می گردد... و هفتاد حاجت از حوائج دنیوی او برآورده می شود.»[9]

حکایت: از امام کاظم(ع) نقل شده: در میان بنی اسرائیل مرد صالحی بود که همسری شایسته داشت، شبی در خواب دید که به او گفته شد: خداوند عمر تو را فلان مقدار مقدّر نموده که نیمی از آن را در وسعت و توانگری خواهی بود و نصف دیگر را در سختی و فقر به سرخواهی برد؛ خودت انتخاب کن که کدام نیمه مقدم می باشد. مرد گفت: من همسر عاقل و شایسته ای دارم که در امر معاش شریک من است، اجازه دهید با او مشورت کنم و پاسخ دهم.صبح مرد برخاست، ماجرا را به همسر خود گفت. همسرش گفت: ای مرد! به نظر من بهتر است نیمه ی اول عمرت عافیت و سعت باشد، شاید خداوند به ما رحم کند، و نعمت خود را تا آخر عمر در حق ما تمام کند. در شب دوم وقتی آن رویا تکرار شد؛ مرد گفت: من ترجیح می دهم نیمه ی اول عمرم در وسعت و آسایش باشد. پس، از آن به بعد دنیا به او روی آورد و از هر جهت در وسعت و رفاه قرار گرفت. وقتی نعمت بر او ظاهر شد، همسرش به او گفت: با محتاجان و نزدیکان ارتباط و صله برقرار کن. و به آ نها نیکی نما و به همسایگان و برادران خود عطا و بخشش داشته باش. وقتی نصف عمر او گذشت و باز هم نعمت ادامه پیدا کرد، شبی در خواب باز هم آن منادی را دید که این بار به او گفت: خداوند تعالی شاکر است، و به جهت رسیدگی تو به خویشان و نیازمندان در تمام عمر، تو را در وسعت و عافیت قرار می دهد.

5 ـ برخورداری از حمایت الهی:

 آنگاه که سائل از پیامبر(ص) درباره ی خویشان آزار دهنده اش سوال می کند که چگونه با ایشان عمل کنم؟ حضرت می فرماید:« به کسانی که تو را محروم کرده اند، عطا کن؛ و با کسانی که از تو بریده اند، پیوند کن؛ و از کسانی که در حق تو ظلم کرده اند، درگذر؛ اگر به این د ستورات عمل کنی، در آن صورت ، خداوند تو را در مقابل ایشان حمایت خواهد کرد.[11]». و خوشا به حال آن که دست توانایی،  چون قدرت لایزال الهی حامی و یاریگر او باشد.

( و من یتوکل علی الله فهو حسبه ج ان الله بلغ امره[12]) و هر که بر خدا تکیه کند، همین او را بس است. همانا خدا کارش را به انجام می رساند.

6ـ سامان یابی امور

امام صادق(ع) خطاب به محمد بن ابی فاطمه فرمود: « نیکی کنید و صله ی رحم به جای آورید... که این خود، همه ی امور شما را در طریق درست سامان خواهد داد[13]» به راستی اگر برای صله ی رحم هیچ اثری ذکر نشده بود جز همین اثر، برای رغبت به این مسأله کافی بود.

7ـ سلامت جسمی:

رسول خدا(ص) فرمود: « کسی که تأخیر در اجل، و سلامت در بدن را دوست دارد، صله ی رحم کند[14]

8ـ پاکیزگی نفس:

امام باقر(ع) : « صله ی رحم نفس را پاکیزه می کند...[15]»اهمیت این مسأله زمانی آشکار می شود که نگاهی به سوره ی شمس بیندازیم. در این سوره ی شریفه خداوند پس از 9 قسم بزرگ و با تأکید فراوان می فرماید:« قد افلح من زکاها»؛ به تحقیق رستگار شد آنکه نفس خود را تزکیه و پاک نمود. در روایت دیگر پیامبر اکرم(ص) می فرماید: « ...کسی که به حاجتی از حاجات دنیوی نیازمندان پاسخ گوید و در جهت تأمین حوائج ایشان گام بردارد، خداوند رهایی و دوری از نفاق را نصیب او می گرداند....[16]»

و بار فتن انواع نفاق ها از دل است که پرنده ی توحید، در خانه ی دل لانه می کند. به قول خواجه ی شیراز:

خلوت دل نیست جای صحبت اغیار                              دیو چو بیرون رود، فرشته درآی

9ـ وصول به آرامش روحی:

امام صادق(ع) می فرماید:« هرگاه کسی از رحم خود  عصبانی شده و بر او غضب کرد، پس باید به سوی او روانه شود ، و با او ارتباط برقرار نماید (او را لمس کند ) . به درستی که دو رحم در این ارتباط عاطفی به آرامش و سکون می رسند[17]».

از این روایت ـ که راجع به محارم می باشد ـ استفاده می شود که انسان ، نیازمند ایجاد پیوند عاطفی و احساسی با خویشان و هم نوعان خویش است ؛ و در صورت فقدان این تکیه گاه ، احساس آرامش و اطمینان از او سلب خواهد شد

10 ـ نیکویی اخلاق

امام صادق (ع) فرمود:« صله ی رحم ، خلق را نیکو می سازد.[18]» معمولاً افراد منزوی ، و کسانی که علاقمند به معاشرت با دیگران نیستند ، نسبت به افرادی که با یکدیگر رفت و آمد می کنند ، از خلق و خوی گرفته تری برخوردارند . شاید این مطلب برای شما تجربه شده باشد که در یک کسالت و افسردگی روحی ، یکی از اقوام به دیدن شما آمده و پس از نشست و برخاست صمیمانه می بینید که آن افسردگی به یک نشاط و سر زندگی خاصی تبدیل گردیده است .

11ـ ایجاد روح بخشش و سخاوتمندی 

امام صادق (ع) فرمود : « صله ی رحم ، خلق را نیکو ، و دست را با سخاوت می گرداند ...[19]» گاهی ، برخی از افراد در انفاق و بخشش مال قدری مشکل دارند . برای اینان گذشتن از جان بسی سهل تر از گذشتن از مال است . اما گاهی ، پس از دیدن اوضاع نابسامان یکی از خویشان ، دل ایشان به رحم آمده و در اثر رقت قلبی که به صورت موضعی ایجاد می شود ، دست به بذل و بخشش می زنند . این حالت اگر چندین بار تکرار شود ، کم کم راه را برای سخاوتمندی و انفاق مال در جاهای مختلف باز می کند .

12ـ محبت آفرینی

حضرت علی (ع) فرمودند : « پیوند با خویشاوندان ، محبت می آورد .[20]»

13ـ برخورداری از حمایت خویشان و در نتیجه، خواری دشمن

حضرت علی (ع) فرمود: « خویشانت را اکرام کن، بردباران ایشان را گرامی بدار ، در مقابل بی خردان آنها بردباری نشان ده ، و بر گرفتاران آسان گیر ، چه اینکه آنها بهترین حامیان تو در مراحل مختلف زندگی خواهند بود .[21]» امیرالمومنین (ع) فرمودند : « خویشانت را اکرام کن ، آنان ، بال و پر تو هستند که به وسیله ی آنها پرواز می کنی ؛ و اصل و ریشه ی تو می باشند ، که به آنان باز می گردی ؛ و قدرت تو هستند که با آنها به دشمنان یورش می بری .[22]» علی (ع) فرمود : « صله ی رحم سبب ایجاد محبت و خواری دشمن است.[23]» و نیز فرمود: « صله ی رحم دشمن را خوار و اندوهگین می سازد ...[24]

14ـ مصونیت از گناه و تزکیه ی اعمال

امام صادق (ع) فرمود:« صله ی رحم و نیکی ، حساب رسی را آسان می کند و انسان را از گناه مصون می سازد . پس با ارحام خود پیوند کنید و به برادرانتان نیکی نمایید ، ولو به سلامی نیکو ، و یا جواب سلام.[25]» و امام صادق (ع) فرمود : « صله ی رحم ، اعمال را پاکیزه و اموال را زیاد می کند ...[26] »

15ـ پاداش شتابان

آنان که خواهان رسیدن به پاداش در همین دنیا ، آن هم به سرعت و با عجله هستند ، از صله ی رحم غفلت نکنند ، چرا که آخرین پیام آور الهی (ص) فرمود: « هیچ کار خیری پاداشش ، شتابان تر از صله ی رحم به انسان نمی رسد.[27]»

16ـ تقوب دین

امام علی (ع) فرمود: « ای بندگان خدا ! با اقامه ی نماز در وقت آن ، و ادای زکات به هنگام وجوب ، و تضرع و خشوع ، و صله ی رحم ، و ترس از مرگ ، پایه های دین خود را محکم کنید.[28]»

17ـ توفیق برخورداری از نور هدایت حق

رسول خدا (ص):« ...کسی که غضب خود را کنترل، خشنودیش را منتشر، معروف را اتیان، رابطه ی خویشاوندی را وصل و امانت را ادا کند، خداوند، او را در نور اعظم داخل خواهد کرد.[29]»

18ـ تقرب به حق تعالی

امام صادق (ع) فرمود : « ... با نیکو کاری و صله ی رحم ، به خداوند تقرب جویید. [30]»

19ـ دفع بلا

حضرت باقر (ع) فرمود : « صله ی ارحام اعمال را پاکیزه ، اموال را زیاد ، بلا را دفع ، و مرگ را به تاخیر می اندازد.[31]»

20 ـ آسانی و نیکویی مرگ

امام سجاد (ع) خطاب به ابوحمزه فرمود : « اگر دوست داری که خداوند مرگ تو را نیکو مقرر کند ، و گناه تو را در روز قیامت ببخشد ، پس نیکی کن ، در خفا صدقه بده ، و صله ی رحم به جای آر ، به درستی که آن ها عمر انسان را زیاد ، و فقر از بین می برند.[32]» امام هادی (ع) فرمودند : موسی (ع) به حضرت حق عرضه داشت :« خداوندا ! جزای کسی که صله ی رحم می کند چیست ؟ پاسخ آمد : مرگش را به تاخیر می اندازم ، و سکرات مرگ را بر او آسان می نمایم.[33]»

21 ـ همراهی فرشتگان در صله ی رحم

امام موسی بن جعفر (ع) می فرمایند : « هرکس تنها برای خداوند، و نه چیز دیگر ، به دیدار برادر مومنش برود تا به پاداش و وعده های الهی برسد ، خداوند متعال، ازهنگام خارج شدن از منزل تا بازگشت او ، هفتاد هزار فرشته بر او می گمارد که همه ندایش کنند : هان ! خوشا به حالت و بهشت گوارایت ؛ همانا منزلی از بهشت برای خویش فراهم کردی.[34] »

ب: آثار و برکات اخروی

1 ـ عبور آسان از پل صراط

2 ـ رهایی از عذاب جهنم

3 ـ  راه یابی به بهشت  

امام باقر (ع) به نقل از پیامبر فرمود :« در دو طرف پل صراط ، امانت و صله ی رحم است . پس کسی که در امانت مردم خیانت نکرده ، و با خویشان خود به نیکی رفتار نموده است، از آن به آسانی می گذرد و به بهشت وارد می شود . اما شخصی که در امانت خیانت کرده و قطع رحم نموده است، هیچ عمل دیگری به او نفع نمی رساند ، و به آتش افکنده می شود.[35]»پیامبر اکرم (ص) فرمود :« شش عمل است که هرکس یکی از آن ها را انجام دهد ، در روز قیامت به نفع او احتجاج خواهند کرد تا او را وارد بهشت کنند، و به خداوند عرضه می دارند : خدایا !این بنده ای است که در دنیا مرا به جای آورده است . آن شش عمل عبارتند از : نماز ، زکات ، حج ، روزه ، ادای امانت و صله ی رحم .[36]»    

و نیز فرمودند : « در بهشت درجه ای است که تنها امام عادل، یا کسی که بسیار اهل صله ی رحم باشد، یا فرد کثیر العائله ای[37] که بر مشکلات ناشی از آن صبر کند، بدان نائل می شود.[38]»

4- تسهیل حسابرسی در قیامت:

پیامبر اکرم(ص) فرمود:« نیکی به پدر و مادر و صله ی رحم، حسابرسی روز قیامت را آسان می گرداند.[39]» همچنین امام صادق(ع) فرمود:« صله ی ارحام و نیکوکاری، حساب انسان را در قیامت آسان می کنند و آدمی را از گناه حفظ می نمایند، پس با بستگان خویش پیوند کنید، و به برادران نیکی نمایید، گرچه به سلامی نیکو و جواب آن باشد.[40]»

5- بخش گناهان

امام سجاد(ع) خطاب به ابوحمزه فرمود:« اگر دوست داری که خداوند در روز قیامت از گناهانت درگذرد، پس بر تو باد به نیکی کردن، و صدقه ی مخفیانه، و صله ی رحم.[41]»

6- قبولی اعمال

حضرت علی (ع) فرمود:« صله ی رحم اموال را زیاد کرده و اعمال را بالا می برد.[42]»

7- افزونی پاداش

رسول خدا(ص) فرمود:« کسی که با هدف اجابت دعوت اقارب و ارحام به سوی ایشان می رود، خداوند اجر صد شهید به او عطا خواهد کرد. و اگر چیزی از او درخواست کنند، او با مال و جان خود در طریق برآوردن آن گام زند، برای هر قدمی که بر می دارد چهل میلیون حسنه خواهد داشت و چهل میلیون درجه به درجات معنوی او افزوده می گردد، و با این کار گویا صد سال خدا را عبادت کرده است.[43]»

8- سلام فرشتگان و پیشوازی ملائکه

در سوره ی مبارکه ی رعد آیه ی 21، مسائلی را به عنوان خصوصیات صاحبان خرد بیان می کنند و پاداش اخروی آن را پیشوازی ملائکه از آنان در محشر، و سلام فرشتگان به ایشان، و عاقبت بخیری بر می شمارد که صله ی رحم از جمله ی آن مسائل است[44].

نوشته : زهره نره صادقي

[1]بحارالانوار، ج71، ص 93.

[2]بحارالانوار، ج6، ص 107و علل الشرائع، ج1، ص 248.

[3]کافی، ج2، ص 153، ح17.

[4]بحارالانوار، ج71، ص 103.

[5]حصال صدوق، ج1، ص 32و بحارالانوار، ج71، ص 89.

[6]جامع السعادات، ج2، ص 260.

[7]بحارالانوار، ج70، ص 376.

[8]غررالحکم، ص 406.

[9]بحارالانوار، ج73، ص 335.

[10]قصص الانبیاء (قصص قرآن) ، ص 649.

[11]بحارالانوار، ج71، ص 100.

[12]طلاق/3.

[13]بحارالانوار، ج71، ص 277.

[14]بحارالانوار، ج47، ص 193.

[15]جامع السادات، ج2،ص 260.

[16]بحارالانوار، ج73، ص 335، باب 677، ح1.

[17]بحارالانوار، ج70، ص 264.

[18]بحارالانوار، ج71، ص 114.

[19]کافی، ج2، ص 151.

[20]کافی، ج2، ص 151.

[21]غررالحکم، ج2، ح2458.

[22]نهج البلاغه، نامه ی 31.

[23]غررالحکم، ج4، ح2458.

[24]غررالحکم، ج4، ح5845.

[25]بحارالانوار، ج71، ص 131.

[26]مستدرک الوسائل، ج15، ص 238.

[27]اصول کافی، ج2، ص 152، باب صله الرحم، ح15 و بحار الانوار، ج71، ص 121، باب 3، ح 83.

[28]بحارالانوار، ج74، ص 294، باب 14، ح 2.

[29]بحارالانوار، ج74، ص 174.

[30]بحارالانوار، ج71، ص 408.

[31]بحارالانوار، ج71، ص 111.

[32]بحارالانوار، ج93، ص 195.

[33]امالی صدوق، ص 207، المجلس السابع و الثلاثون، حدیث 8.

[34]کافی، ج2، ص 178.

[35]بحارالانوار، ج71، ص118.

[36]بحارالانوار، ج65، ص 385.

[37]کسی که دارای نانخور زیاد است، عیالمند.

[38]بحارالانوار، ج71، ص 90.

[39]بحارالانوار، ج71، ص 85.

[40]بحارالانوار، ج71، ص 131.

[41]بحارالانوار، ج93، ص 153.

[42]غررالحکم، ج4، ح5879.

[43]وسائل الشیعه، ج12، ص 285.

[44]رعد، 21 تا 24.



 


 
 
 
 
 

اطلاعات مدیر وبلاگ:





تماس با مدیر سایت

اطلاعات تماس

 
 

گالری تصاویر:


 
 

جستجو:

جستجو در محتوا   


 
 

لینکهای مرتبط:


 
 

لیست کتاب ها:



 
 

دوستان:


 
  Copyright 2012 . All Rights Reserved